Użycie zwierzęcia w badaniach w sposób inwazyjny lub nieinwazyjny nazywa się procedurą, jeśli może wywołać u zwierzęcia ból, cierpienie, dystres lub trwałe uszkodzenie organizmu, w stopniu równym ukłuciu igłą lub intensywniejszym. Procedury mogą być wykonywane tylko w uprawnionych ośrodkach i tylko jako element prowadzonych badań. Procedury, ze względu na ich dotkliwość dla zwierzęcia, zostały podzielone na cztery kategorie: terminalna, łagodna, umiarkowana i dotkliwa. Poziom cierpienia w procedurach powinien zawsze być minimalizowany, z tego powodu zwierzęta poddawane są znieczuleniu miejscowemu lub ogólnemu (znoszącemu zdolność czucia) oraz otrzymują leki przeciwbólowe (zmniejszające odczuwanie bólu) tam gdzie jest to niezbędne. Na przykład, stosowanie znieczulenia nie jest konieczne, jeśli iniekcja wykonana w celu podania środka znieczulającego będzie bardziej dotkliwa niż sama procedura lub jeśli środek przeciwbólowy przeszkadza w uzyskaniu wiarygodnych wyników. Takie odstępstwa nie są jednak dozwolone w wypadku procedur określanych jako dotkliwe. W procedurach określanych jako terminalne zwierzęta poddawane są głębokiemu znieczuleniu ogólnemu i pozostają w tym stanie przez cały czas trwania procedury, po czym są uśmiercane bez odzyskiwania świadomości.
Procedura kończy się, gdy zwierzę nie jest dłużej wykorzystywane w badaniach. Zwierzę powraca wtedy do swojego środowiska, gdzie jest dalej otaczane opieką. Jeśli dobrostan zwierząt jest obniżony z powodu umiarkowanego lub dotkliwego poziomu cierpienia, powinny one zostać poddane humanitarnej eutanazji. Uśmiercenie powinno być przeprowadzone przez wykwalifikowany personel z wykorzystaniem humanitarnych metod dopasowanych do konkretnego gatunku. Natomiast, jeśli stan zdrowia i dobrostan zwierzęcia mogą zostać przywrócone do normy po wykorzystaniu w procedurze łagodnej lub umiarkowanej, wtedy takie zwierzę może być ponownie wykorzystane w innej procedurze.
Przywrócenie do środowiska
Zwierzęta niewykorzystywane dłużej w badaniach mogą być przywrócone do właściwego im środowiska lub przekazane do adopcji o ile pozwala na to ich stan zdrowia i nie spowoduje to zagrożenia dla zdrowia publicznego lub środowiska. Przed przekazaniem do adopcji zwierzęta są poddawane socjalizacji w celu adaptacji do nowych warunków życiowych. To samo dotyczy dzikich zwierząt, które mają powrócić do środowiska naturalnego.
Źródło: EARA, tłumaczenie: Krzysztof Wąsowicz.